Nowe przepisy chroniące konsumentów w 2024 roku
W 2024 roku konsumenci zyskali szereg nowych uprawnień i gwarancji dzięki zaktualizowanym przepisom prawa konsumenckiego, które weszły w życie na terenie Unii Europejskiej, w tym również w Polsce. Nowe przepisy chroniące konsumentów w 2024 roku wprowadzają istotne zmiany mające na celu zwiększenie przejrzystości ofert sprzedażowych w internecie, skuteczniejszą ochronę przed nieuczciwymi praktykami handlowymi oraz pełniejsze egzekwowanie prawa do odstąpienia od umowy. Zmiany te to ważny krok w kierunku lepszego zabezpieczenia interesów klientów, zwłaszcza w kontekście zakupów online, które wciąż zyskują na popularności.
Jedną z kluczowych nowości jest obowiązek dokładniejszego informowania konsumenta o zasadach działania platform internetowych, a szczególnie o sposobie klasyfikacji wyników wyszukiwania – konsumenci muszą wiedzieć, według jakich kryteriów eksponowane są produkty. Ponadto, obowiązujące od 2024 roku regulacje prawa konsumenckiego rozszerzają zakres odpowiedzialności sprzedawców i dostawców usług cyfrowych – w przypadku np. platform streamingowych użytkownik może teraz łatwiej dochodzić praw w razie niedostarczenia świadczenia zgodnego z umową.
Zmienione przepisy prawa konsumenta w 2024 roku wzmacniają też zasady odstępowania od umowy zawartej na odległość. Konsumenci mają teraz bardziej przejrzyste informacje na temat czasu trwania promocji, cen historycznych produktów oraz podmiotów, od których faktycznie dokonują zakupu – szczególnie w przypadku platform typu marketplace. Dzięki tym zmianom ochrona konsumenta w 2024 roku osiąga nowy poziom, zwiększając zaufanie do rynku cyfrowego oraz motywując przedsiębiorców do jeszcze uczciwszej konkurencji.
Prawa zwrotu i reklamacji – co się zmieniło?
W 2024 roku w polskim prawie konsumenckim zaszły istotne zmiany dotyczące prawa zwrotu i reklamacji, które mają na celu lepszą ochronę kupujących, szczególnie w kontekście zakupów internetowych. Nowelizacja przepisów, która weszła w życie na początku roku, uwzględnia dyrektywy Unii Europejskiej i wprowadza szereg udogodnień dla konsumentów. Jedną z kluczowych zmian jest wydłużenie okresu na odstąpienie od umowy zawartej na odległość – konsument ma teraz 30 dni (zamiast 14) na dokonanie zwrotu towaru bez podawania przyczyny. Ta zmiana w prawie zwrotu towaru w 2024 roku szczególnie korzystnie wpłynęła na użytkowników sklepów internetowych, którzy zyskali więcej czasu na podjęcie decyzji o zatrzymaniu lub odesłaniu produktu.
Istotnemu doprecyzowaniu uległy też przepisy związane z reklamacją towarów. Od 2024 roku nie obowiązuje już pojęcie „rękojmi” w stosunku do konsumentów – zostało ono całkowicie zastąpione pojęciem „odpowiedzialności sprzedawcy za zgodność towaru z umową”. W praktyce oznacza to, że konsument, który zauważy niezgodność produktu z umową, może teraz zgłaszać reklamację na podstawie prostszych i bardziej przejrzystych zasad. Sprzedawca ma obowiązek odpowiedzieć na zgłoszenie reklamacyjne w terminie 14 dni, a brak odpowiedzi oznacza automatyczne uznanie reklamacji. Warto również zaznaczyć, że okres, w którym konsument może złożyć reklamację, wynosi obecnie 2 lata od momentu wydania towaru, a ewentualne wady ujawnione w tym czasie podlegają domniemaniu, że istniały już w chwili zakupu.
Dodatkową nowością w 2024 roku jest obowiązek informacyjny nałożony na sprzedawców – muszą oni jasno i czytelnie przekazać klientowi zasady zwrotu i reklamacji jeszcze przed dokonaniem zakupu. Zwiększa to przejrzystość całego procesu i wpływa na świadome podejmowanie decyzji zakupowych. Dzięki tym zmianom prawo konsumenta w 2024 roku zyskało nową jakość, zapewniając większą przejrzystość oraz skuteczność zarówno w zakresie zwrotów, jak i reklamacji towarów.
Jakie obowiązki mają sprzedawcy wobec klientów?
W 2024 roku obowiązki sprzedawców wobec konsumentów są ściśle określone przez przepisy prawa konsumenckiego, które mają na celu ochronę praw klienta i zapewnienie uczciwych warunków zawierania transakcji. Każdy sprzedawca działający na terenie Unii Europejskiej, w tym w Polsce, ma obowiązek przekazać konsumentowi jasne i zrozumiałe informacje o produkcie lub usłudze jeszcze przed dokonaniem zakupu. Wśród najważniejszych obowiązków sprzedawcy wobec klienta znajduje się obowiązek informacyjny – sprzedawca musi poinformować konsumenta m.in. o cechach towaru, jego cenie, warunkach dostawy, prawie do odstąpienia od umowy oraz procedurach reklamacyjnych.
Kolejnym istotnym obowiązkiem sprzedawcy jest zapewnienie zgodności towaru z umową. Od 1 stycznia 2023 roku obowiązuje nowa ustawa o prawach konsumenta, która została dostosowana do unijnej dyrektywy Omnibus. W 2024 roku nadal obowiązuje jej zaostrzone podejście – sprzedawcy są zobowiązani do dostarczenia produktu wolnego od wad oraz zgodnego z opisem, zdjęciami i deklarowanymi funkcjami. W przypadku jakiejkolwiek niezgodności towaru z umową, konsument ma prawo do żądania jego naprawy, wymiany, obniżenia ceny lub odstąpienia od umowy.
Ważnym aspektem praw konsumenta w 2024 roku jest również obowiązek sprzedawcy do prawidłowego informowania o promocjach i cenach. Zgodnie z dyrektywą Omnibus, każdy sprzedawca musi podać najniższą cenę danego produktu, jaka obowiązywała w ciągu ostatnich 30 dni przed zastosowaniem promocji. To znaczący krok w kierunku zapobiegania tzw. fałszywym promocjom i wzmacniania przejrzystości wobec konsumentów. Sprzedawcy powinni również pamiętać, że wszelkie nieuczciwe praktyki handlowe i wprowadzające w błąd informacje podlegają sankcjom prawnym oraz mogą skutkować karami finansowymi nakładanymi przez UOKiK.
Znajomość aktualnych obowiązków sprzedawców wobec konsumentów w 2024 roku jest kluczowa zarówno dla przedsiębiorców, jak i dla klientów. Odpowiednia realizacja tych obowiązków nie tylko zwiększa zaufanie klientów i pozytywnie wpływa na wizerunek firmy, ale także minimalizuje ryzyko konsekwencji prawnych. Warto śledzić zmiany w przepisach i dostosowywać swoje działania do aktualnych regulacji prawnych, aby zapewnić pełną zgodność z obowiązującym prawem konsumenckim.
E-commerce a prawa konsumenta w świetle nowych regulacji
W 2024 roku w obszarze handlu elektronicznego (e-commerce) weszły w życie istotne zmiany w przepisach dotyczących ochrony praw konsumenta. Nowe regulacje unijne oraz krajowe mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa zakupów online oraz lepszą ochronę konsumentów przed nieuczciwymi praktykami sprzedawców internetowych. Kluczowe zmiany w prawie konsumenta dotyczą m.in. prawa odstąpienia od umowy zawartej na odległość, obowiązków informacyjnych sprzedawców oraz przejrzystości działania platform internetowych.
Jednym z najważniejszych aspektów nowych regulacji jest rozszerzenie obowiązku informacyjnego wobec konsumenta. Sklepy internetowe muszą obecnie jasno wskazywać, czy oferowane produkty pochodzą od przedsiębiorcy czy od osoby prywatnej, a także czy opinie zamieszczone przy produktach są zweryfikowane. Takie zmiany są odpowiedzią na rosnącą liczbę fałszywych opinii i prób manipulacji decyzjami zakupowymi użytkowników.
Dodatkowo, prawo konsumenta w e-commerce w 2024 roku przewiduje większą odpowiedzialność platform pośredniczących w sprzedaży – takich jak marketplace’y – za jakość informacji udostępnianych konsumentom. Platformy te zobowiązane są m.in. do informowania użytkowników, czy zawierają oni umowę bezpośrednio z platformą, czy z osobą trzecią. To znacząco poprawia przejrzystość transakcji online.
Warto także zwrócić uwagę na zmiany w zakresie prawa do odstąpienia od umowy. Chociaż 14-dniowy termin na zwrot towaru pozostaje bez zmian, nowe przepisy precyzują sytuacje, w których prawo to nie przysługuje – np. w przypadku produktów cyfrowych, których konsument zaczął używać przed upływem okresu odstąpienia, pod warunkiem uprzedniego wyrażenia na to zgody.
Dla każdego konsumenta dokonującego zakupów online istotne jest również to, że nowe przepisy nakładają obowiązek większej transparentności cen. Sklepy muszą w wyraźny sposób informować o stosowanych algorytmach wpływających na kolejność wyświetlania ofert oraz jeśli mają miejsce – o indywidualnym dostosowaniu cen do konkretnego użytkownika (tzw. dynamiczne ustalanie cen).
Znajomość aktualnych przepisów prawa konsumenta w e-commerce w 2024 roku pozwala nie tylko dokonywać świadomych wyborów zakupowych, ale też skutecznie dochodzić swoich praw. Kupujący online powinni regularnie śledzić zmiany w przepisach i korzystać ze wsparcia instytucji zajmujących się ochroną praw konsumentów, takich jak UOKiK czy Europejskie Centrum Konsumenckie.
